De Nepenthes

Nepenthes is een insectenetende plant, die voorkomt op arme grond in tropische regenwouden. Om aan voedsel te komen heeft deze bekerplant een aantal strategieën, waarmee zij insecten (vooral mieren) lokken en verteren. Tot voor kort dacht men dat zij dit alleen voor elkaar kregen door hun prooi te laten verdrinken. Maar recent onderzoek heeft aangetoond dat er veel meer bij komt kijken.

Eerst worden insecten gelokt met nectar, afkomstig van klieren onder de deksel en aan de binnenkant van de beker. Het bovenste deel heeft een glad en wasachtig oppervlak, waarop de pootjes van een insect geen houvast hebben en het insect dus niet kan ontsnappen. Zelfs na hevige regenval blijft de bovenkant glibberig, in tegenstelling tot de meeste andere planten, die zo zijn uitgerust dat zij regendruppels afweren. Bij nauwkeurige beschouwing is te zien dat de bovenrand van de beker zeer kleine ribbels heeft, die de regen langer vasthouden. Verder naar beneden heeft het oppervlak vele klieren, die verterende enzymen afscheiden om zachte weefsels op te lossen.

Nepenthes heeft ook een bijzondere vloeistof, die slijmerig aanvoelt en draderige vezels vormt wanneer je die tussen je vingers wrijft. Met behulp van zeer snelle video's is te zien dat, terwijl mieren en vliegen makkelijk uit water kunnen ontsnappen, geen enkel insect zich uit deze vloeistof kan bevrijden. Want hoe meer zij worstelen, hoe dradiger de vloeistof wordt en hoe steviger zij vastgehouden worden. Daarnaast kent nepenthes een dagelijkse cyclus van nectarproductie, die vocht uit de lucht trekt en de bovenrand nat maakt, of het nu regent of niet. De meest effectieve vangtijd ligt tussen de late avond en de vroege ochtend, wanneer de nectarproductie zijn hoogste niveau bereikt.

Het is eenvoudig in te zien dat deze planten zich alleen hebben kunnen handhaven door de strategieën voor het te lokken en het verteren op hetzelfde moment te ontwikkelen. Dat spreekt van een Ontwerper en niet van toeval.

Voor meer artikelen over Bijbelse onderwerpen met wisselende diepgang en een verscheidenheid aan schrijvers zie ons maandblad De roeping van boven