Betekenis van de doop

De Bijbelse vorm van doop is het compleet onder water gaan en daaruit weer opstaan. Het Griekse woord voor dopen - baptizo - betekent ook onderdompelen.  In eerste instantie was dit voor het afwassen van zonden. Dat zien we ook in de doop van Johannes de Doper. Die betekenis heeft het ook behouden (zie o.a. Handelingen 2:38), maar met de dood en opstanding van de Here Jezus heeft het een veel diepere betekenis gekregen.

De apostel Paulus stelt ons de doop voor als een symbolisch begraven worden met Christus, maar dan in een graf waaruit wij – als een nieuw mens – weer op zullen staan: “Weet u niet dat wij die gedoopt zijn in Christus Jezus, zijn gedoopt [ondergedompeld] in zijn dood? We zijn door de doop in zijn dood met hem begraven om, zoals Christus door de macht van de Vader uit de dood is opgewekt, een nieuw leven te leiden” (Rom 6:3-4). Onze oude mens was zondig, en op zonde staat de doodstraf. Maar wanneer wij (symbolisch) zijn gestorven en begraven, kunnen we weer opstaan tot een nieuw leven. Paulus zegt dat ook als hij aan de gemeente te Kolosse schrijft: "Toen u gedoopt werd bent u immers met hem begraven, en met hem bent u ook tot leven gewekt, omdat u gelooft in de kracht van God die hem uit de dood heeft opgewekt" (Kolossenzen 2:12). Maar dat nieuwe leven is niet vrijblijvend. Wie gedoopt is, is ook deel van het ‘lichaam van Christus’, de gemeente: “Wij zijn allen gedoopt in één Geest en zijn daardoor één lichaam geworden … of we nu uit het Joodse volk of uit een ander volk afkomstig zijn, of we nu slaven of vrije mensen zijn” (1 Korintiërs 12:13). De doop verbindt ons met Christus, maar ook met elkaar.
Door de doop kan Paulus ook schrijven "Want ik ben gestorven door de wet en leef niet langer voor de wet, maar voor God. Met Christus ben ik gekruisigd: ikzelf leef niet meer, maar Christus leeft in mij. Mijn leven hier op aarde leef ik in het geloof in de Zoon van God, die mij heeft liefgehad en zich voor mij heeft prijsgegeven" (Galaten 2:19-20).

Het is dan ook vanzelfsprekend dat dit enkel kan als men een leeftijd bereikt heeft waarop men bewust een dergelijke beslissing kan nemen. In de Schrift gaan doop en geloof altijd hand in hand. Soms lezen we hoe iemand "met zijn hele huis" gedoopt wordt en sommigen zeggen dan dat daar wel kleine kinderen bij gezeten zullen hebben. De vermelding dat "zijn hele huis" ook tot geloof komt laat zien dat het hier echter niet om kleine kinderen gaat.